پيشنهاداتي پيرامون بو د جه سال آينده کشورما
د وکتور؛ م؛ پکتیا وال                                                                                                                  د وکتور؛ م؛ پکتیا وال

به اکثر اراکین دولت افغانستان معلو م است که این جا نب دو کتور ؛م؛ پکتیاوال   چهل سا ل د رامورا قتصاد افغا نستان ایفا و انجام خد مت نمو ده ام ؛از سال ۱۳۵۲تا ۱۳۵۷؛ بحیث رئیس عمو می بو د جه ها ې عا دې؛انکشا فی؛ تصد یها؛ شار والیها و اشترا ک دولت که دو لت در ان ۵۱فیصد سهم داشت بود م؛ واز سال ۱۳۳۱ تا ۱۳۷۱ در رشته هاې مختلف اقتصا دې مشغول بود م ؛ اکنو ن هم فریضه خود دا نستم تا در ین امور مخصو صا در بود جه سال ۱۳۸۶ جمهورې اسلامی افغانستان ابراز نظر نما یم:  

  تتبعات علمی و محصول تجا رب دیرينه خویش را هم بخا طر استفاد ه همګان ؛ اقتصا دې څیړنی در سال۱۳۶۱؛پلا ن ګذارې علمی و اقتصاد مما لک رو به ا نکشا ف د  ر ۱۳۶۲؛    بو د جه در سا ل۱۳۶۲؛ سیر مختصرې بر علم ما لیه در جها ن و افغا نستان درسال ۱۳۶۴؛ دافغانستان د تا ریخ په اوږدو کی؛لنډ ې ټو لنیزې؛اقتصا دې؛سیاسی اونظا می څیړنی در سال ۱۳۸۴؛د ما داکتر ؛م ؛ پکتیا وال د ژو ند ون او مبا رزولنډ یز در سا ل  ۱۳۸۴؛مختصرې از اساس فلسفه نوین درسال۱۳۸۵؛ و بیش ا زشصت نظر علمی درامور اجتماعی؛ اقتصا دې ؛ سیاسی ؛ امنیتی و دفا عی جمهورې اسلا می افغانستان از سا ل۱۳۸۲تا اګنو ن ازطريق اې ما یل؛ سايت های انترنتي وبه مقا ما ت  مر بو ط جمهورې اسلا می افغانستان ارسا ل نمو د ه ام ؛ که همه ان دراکثر کتا ب خا نه ها ې افغانستان مو جود است ۰ 

   بو د جه در طو ل ز ند ګی انسا ن در سیستم ها ې مختلف از دوره بر دګی تا امروز به تفصیل بیان شد ه اند و با ارایه ار قا م از حصو ل استقلا ل افغا نستان تا سا ل های ۱۳۷۱ با تفصیل عوا ید ومصا رف تحریر ګر دید ه است؛ بنا ء اګر خوا سته با شید  میتوان از مطا لعه ان در امور بود جه جمهورې اسلا می افغانستا ن هم استفا ده بفر  ما یید۰    

  در دور ه بیش از پنج سا له جمهورې اسلا می افغانستا ن اسم بو د جه ؛ تر تیب ؛ تحلیل ؛ تو حید ؛ ارایه ان بغرض تصویب بو د جه به شورا یملی افغانستان از سا ل ۱۳۸۵بر ملا ګر د ید؛ و حا لا مر حله تحلیل و تصو یب بود جه سال ۱۳۸۶ مورد    غور و بحث قرار داد ه شد ه است ؟     

   از همه اول تفصیل بو د جه؛ پلا ن ؛ پرو ګرا م در مقر ره بود جه نا فذ ه در سا ل ۱۳۵۳؛ با همه تفصیل علمی بود ن بو د جه که متضمن پیشرفت حقیقی و فرا هم داشتن منا فع اکثر یت مر دم را ارا یه میکند ؛ با تفصیلا ت متعد د با فور مه هاې ما ده  فصل و با ب از با ب ۱۰۰ تا با ب ۹۰۰ و مشخص بود ن هر مد ر ک بو دجه قطعیه ؛بود جه منظور شد ه و بود جه در خوا ست شد ه پیشبینې ؛ با تز یید و تنقضا ت غیره و غیره را مطا لعه کر د ه میتوانید؟     

   مګر براۍ تر تیب ؛ تحلیل ؛ تو حید و طۍ مر ا حل قا نو نی بو د جه یک دو لت از همه او لتر نکا ت ذیل ضرورې به نظر می خو رد:

وزا رت ما لیه با ید حسا ب قطعیه سال قبل را به ار ګا نها ې طۍ مرا حل ارا یه کند  ونه ما هه بو دجه منظور شد ه ومصرف شده  و سه ما هه بودجه پیشبینی منظور شد ه را هم ارا یه نما یند و بعد ا تر تیب و پیشبینی بو د جه سال ایند ه با تمام تفصیل ومدارک تز یید وتنقیض شد ه صور ت ګیر ند ؟

نما یند ه وزات ما لیه محتر م مصطفې ؛طۍ مصا حبه خو یش حجم بود جه عا دې را بیشتراز یک میلیارد میلو ن دالر مصار ف را وانمود سا خته است ؛ و حجم تمام عواید بود جه سال ۱۳۸۶ جمهورې اسلا می افغانستا ن را مبلغ هفت صدوپا نزده میلون دالرخوانده است ؛در نشرا ت جمعی بیشتراز سه میلیارد و هشت صد میلون دالر همه بود جه افغانستان را خوا ند ه است ؛ که به ګما ن اغلب مبلغ دو ملیارد وهشت صد میلون دالر بو د جه انکشا فی جمهورې اسلامی افغانستا ن را ارایه میکند؟  

محتر م مصطفی ګفت که در بود جه عا دې سال ۱۳۸۶ بیشتراز سه صد میلو ن دالر کسر مو جو د است که این کسر از منا بع خا رجی تمویل می شود ؟

از همه او لتر مسله تز یید معا شا ت کار مندان و کار کنان دولت را بدوش شورای ملی ګذا شته است ؛ تا از هر مدرک امنیتی ؛ دفا عی؛ امور اجتما عی معارف و صحت عامه انرا تنقیض و با افزودی معاشا ت ان کار سا زې بدارند ؟

با ید شورا ی ملی جمهورې اسلامی افغانستان از وزا رت ما لیه بپر سند ؛ که چطورعواید ملی افغانستان بدون تزیید ما لیا ت و محصولا ت مستقیم و غیر مستقیم کفا ف مصار فا ت عا دې و حتی بود جه انکشا فی را نمی کند ؟

از همه او لتر با ید عواید دولت بصور ت کل و در ست جمع اورې ګر دد ؛که باتا سف بصور ت کل جمع اورې نمیشوند ؟

قسمت زیا د عواید دولت از محصو لا ت صا درا ت مخصو صا رې اکسپور ت بو جود می ایند ؛ که درین بخش تو جه وزارت مالیه کمتر است ؟

عوا ید محصول مخا برا ت افغان بیسیم و روشن نه با ید در جیب سکتور خصو صی ګذا شته شوند و این قسمت زیا د عوا ید دولت را بوجو د می اورند ؛ بدین منوال عوا ید خو ب وکا فی از تشبثا ت با نکها ؛ تصد یها و دیګر سکتور دولتی بمیا ن می ایند؛ نباید این عواید را به نفع سکتورخصوصی ګذا شته شوند ؛که با تا سف اکنو ن خلا ف تما م موازین منا فع ملی ؛طۍ معا مله ها ې نا روا به این سکتور محول شد ه است؛ با ید سیستم اقتصاد مختلط با و جود همه سکتور ها ؛ دولتی؛ کوپرا تیفی؛ اشترا کی؛ او قا ف ؛ خصو صی و شخصی که مغا یر اساسات اقتصا د بازار ازاد نبو ده و دراکثر مما لک نظا م سر ما یه دار ی هم سکتور دولتی مو جو د است؛ چه دولت ها که مالیا ت ومحصولا ت از مرد م اخذ میکند ؛قیمتیست از خد ما تیکه دو لت به مر دم  انجام مید هند ؛ پس دولت جمهورې اسلا می افغانستا ن از سا ل ۱۳۸۰تا کنو ن چه خد مات را انجا م دا ده است ؛ ایا دارایها ې مرد م تو سط تفنګ سالا را ن چور ؛ چپا ول ؛ و غصب نشده است که امروز در جمهور ې اسلامی افغانستان طبقا ت متخا صم  را بو جود اورده است ؛ مثا لهای متعد دې است ولی از جمله دولت بود ن ۱۸۰۰ګروپ تفنګ سالا ر ان را و غصب بیشتر از سه میلو ن هکتار زمین دولت ومرد م غیره وغیره را وانمود کرده است ؛ ازین قبیل مسایل متعد دوجود دارند ؛ که طۍ انجا م  دولت درست ؛ قوه اجرا يیه؛ و توجه جدې شورا ی ملی با تعمیل عدالت اجتماعی قضا میتواند مرد م از چنګا ل غا صیبین رها و عواید دولت را چند بار افزایش دهند ؟

 علاو ه از تز یید سر شار عوا ید دولت از مدارک فو ق الذ کر و دیګر ؛جمهورې اسلامی افغانستان میتوان از مصا رفا ت لوکس و بی جا جلو ګير ې نمو ده از ادارات غیر ضرورې ؛ چو ن تعداد بی جا  و سر سا م اور کارمندان و کار کنا ن دولت در همه ارګا نها ې دولت در داخل افغانستان و نما یند ګیها ې سیا سی افغانستان در خا رج غیره وغیره جلو ګرې نما یند ؛ که خود مصا رفا ت  بود جوې را تقلیل مید هند؛وازهمه بیشتر با ید طبق ما ده ۱۰ قانون محا سبه و حکم صریح مقرره بودجه بصورت کل تما م قروض وکمک ها ې خارجی از قبیل وجوه کنفرا نس توکیو؛ بر لین ؛ لندن؛ واکنون از اضلا ع متحد ه امریکا و اتحا ديه اورپا که با لغ  از ۳۶میلیارد دالر میګرد ید بغر ض کنترول قبلی و بعدې اولا با ید به حسا ب وارداتی دولت جنس و نقد شا مل میګر دید که خود عو اید سر شا ر حتی اضا فی از قدر ت جذ ب جمهورې اسلامی افغانستان به میا ن می ا ورد ند ؟

طۍ مصا حبه تلویزیون اریا نا افغانستان در پرو ګرا م اقتصا د و سیا ست   ریس اداره انکشا ف ایالا ت متحد ه امریکا ؛ در حضور وزیر ما لیه ګفت که همه قروض وکمکهای خار جی بر طبق مصلحت افغانستان به مصر ف رسیده ومیر سند ؛ پس روشن ګر دید که همه بی تفاوتي و خودسرې از جا نب قوه اجرا يیه در جمهو رې اسلا می افغانستان بعمل امد ه و می ایند؛ پس اګر وکلا ې شورا ې ملی این صلا حیت را در خود می بیند ؛ با ید ملت رنج ديده وبلا کشید ه افغانستان را ازین قوه وابسته به بیګا نګان نجا ت دهند ؟              

مبلغ دومیلیارد  وهشتصد میلو ن دالر که براې بود جه انکشا فی سال ۱۳۸۶پیشبینی ګردیده ؛ و وزارت خا نه ها و ادارا ت جمهورې افغانستان در سا لها ې ګذ شته بودجه هاې انکشافی را مصر ف و سرمایه ګذارۍ کرده نتواستند ؛ دلا یل متعد د دارند که شورا ی ملی افغانستان انرا با دقت همه جا نبه تحلیل و ارز یا بی نما یند ؛ از قبیل :

ایا سروې وارزیا بی پروژه ها ې انکشا فی با معیار ها ې علمې با داشتن ضرورت رشد ؛ بصورت متوازن همه جا نبه منا طق و محلا ت ؛ با داشتن مواد خام ؛ نیروې بشرې ؛ مواد؛لوازم؛ تجهیزات ؛ ملکیتها بازار یابیها معیاد اکمال ومفید یت پلان  وغیره از جا نب متخصین مر بو ط و کنترول جدې از طر ف وزارت اقتصاد صور ت ګر فته است و یا خیر ؛و یا اینکه باین قا نع ګردد که اندازه سرما یه ګذارې و تطبیق پروژه ها سال بسال افزایش می یابد؛ و در نتجه وجوه را را کد میګذارند ؛ ایا علل عد م اکمال پروژه ها از یک سال بسال دیګر توام با علل و موجب ارزیا بی ګردیده تا بحیث پروژه انتقالی در بود جه انکشا فی سال دیګر مد نظرقرار ګیرند؛ و به سروې و ارزیا بی پروژه ها ې جد ید بپردازند؟

این همه را با ید شورا یملی  بدرستی بررسی و تحلیل نما یند ؛ باتا سف به تحلیل و بررسی شورای ملی وقت کم داده شده است ؛ولی باید قبل ازان این بررسی و ارزیا بی صورت ګیرند که هنوز بود جه ها  به شورا ی ملی تو صل نورزیده باشند ؟

این و صد ها مسایل درا ن دولت ها صور ت ګر فته میتوا ند ؛ که حاکمیت ؛ استقلال ملی  ؛ تما میت ارضی؛ سیاست مستقل  مثبت و عد م انسلاک ؛ توام با سیستم مختلط اقتصادې ؛ متحد انه؛ با قواې مسلح ملی  داشته با شند ؛ و قوتها ې خارجی دیکتی خلا ف عنعنات پسند یده و متحدا نه افغانستان را نکند؛ ودر دا خل افغانستان از خود ارګانها ی چون محبوسها و غیره ندا شته با شند؛ در غیر ان همه معا مله ها اند که الیګارشی ؛ ګلوبالیزم امپریا لیستی اعما ل میکند ؛ وهم نه میعا د تر ک افغانستان را معیین میکند ؛ ونه با پرو ګرا م مصا لحه ملی تن میدهند ؛ و افغانستان عزیز را بخا طر منا فع سر شار مواد مخدره در جها ن به بد نامی میکشا نند ؟   

 میتوان وجوه پیشبینی شده بیشتر از یکنیم میلیارد بغرض افزودې معا شات از هشتا ددالر تا هشت صد دالر ماهواره کارمندان و کا رکنا ن دولت که اکنون در بررسی شورا ې وزیرا ن است بطور عا دلا نه با  معیارمعا شا ت یکی بر پنج با معاشا ت سر سا م اور وزرا وو کلا اعیار نما یند وبدین وسیله هم معاشات  رابلند  برده میتواند وهم عدا لت اجتما عی تا مین میګردد؟     

  لغو با نګها ې دولتی با سرما یه ها ې لا زم ممد انکشا ف امور صنعتی؛ زراعتی ؛ساختما نی وغیره میګر دید  و اجازه با چهارد ه با نګها ی خصوصی مسله را به ا نجارسا نید تا مصدر چنین انکشاف نشده  وحتی اکثر دارایها  رادر ظر ف کمتر از یک ساعت به خا رج انتقا ل دهند ایا ا زین طور دولت التجاې تامین عدا لت ممکن و مقدوراست ؟                                                                                    

 اراکین دولت اسلامی افغانستان لطفا از کذب جلوګرې بدارند مثلا ابراز میدارند که قانون اسا سی افغا نستان در سال ۱۳۸۲اولین قانون اسا سی بیشتراز مدت سی سال است؛ در حا لیکه درسال ۱۳۵۶ بهتر ین قانون اساسی در زمان ریاست جمهورې مر حو م شهید محمد داود خان و در سال ۱۳۶۶قانون اساسی با سیستم مختلط اقتصادې از طر ف لو یه جر ګه تصویب و بعد تقرر رئیس جمهورافغانستان از جا نب لو یه جر ګه تو شیح شده است ؛ و هم طۍ ان شورا ې ملی  ولسی جرګه و مشرا نو جرګه بمیا ن امد؛در طۍ ان سه بار از حکو مت سلب اعتما د صور ت ګر فته است ؟  ارایه ارقا م بودجه جمهورې اسلامی افغانستان به دالر خلا ف تما م موازین و استقلال افغانستان است؟                                                                    

   میتوان درین مورد با صلا ح کتا بها را تحریر نما یم ولی اکنو ن با ین و با تقد یم تتبعا ت ومطا لعا ت فو ق الذ کردر خد مت همګان اکتفا می نما یم پیروز باشید- 

    

                               ۱۳۸۵/۱۲/۱۲

 

 

کا پی به ولسی جرګه شورای ملی ج؛ ا؛ افغانستان                         

کاپی بوزا ت ما لیه ج؛ ا؛ افغانستان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


March 4th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بیانات، پیامها و گزارشها